ایمنی در هر کاری واجب است اما در لوله کشی گاز به آن بسیار تاکید شده است؛ زیرا عدم رعایت ایمنی و استاندارد میتواند موجب خطرات بسیار جدی شود. برخی اوقات این خطرها قابل جبران نیستند. به همین خاطر لازم است که رعایت استانداردها را جدی گرفت و با روند انجام کار بیشتر آشنا شد.
استاندارد با توجه به هر موقعیت تعریف مشخصی دارد. در این مقاله درباره استاندارد لوله کشی گاز در محیطهای صنعتی توضیحاتی ارائه میدهیم. قبل از گفتن نکات، دو نوع استاندارد را برایتان بیشتر شرح میدهیم.
استانداردهای گاز IGS و IPS
استاندارد IGS به شرکت گاز ایران مربوط است که آن مجموعه تابع وزارت نفت است. این سازمان قوانین مربوط به گازکشی را در انواع مختلف آن تدوین میکنند. اگر به سایت این سازمان مراجعه کنید میتوانید از اطلاعات بیشتری بهرهمند شوید. استاندارد بعدی IPS است. این استاندارد از این قرار است که وزارت نفت قوانین لازم را تدوین و بازنگری میکند. این قوانین به هر نوع وسیله گازسوز و روش انتقال گاز مرتبط است و برای آن مقرراتی در نظر گرفته شده است.
لوله کشی گاز صنعتی به چه صورت است؟
مشترکین لوله کشی گاز صنعتی به ۳ دسته تقسیم میشود:
- نیروگاهها که وزارت نیرو مالک آنها است.
- ایستگاههای سوختگیری گاز طبیعی برای هدف حمل و نقل
- نیروگاههای خصوصی، پالایشگاهها و واحدهای تولیدات کشاورزی و دامپروری و …
برای اینکه خطراتی برای افراد و ساختمانها پیش نیاید لازم است مواردی در حوزه گازکشی رعایت گردند. خطراتی که میتواند با عدم رعایت استانداردها گریبانگیر افراد شود شامل گازگرفتگی، آتشسوزی، انفجار و خراب شدن ساختمان موردنظر است. به همین خاطر رعایت استاندارد امری واجب و اجباری به حساب میآید. در صورتی
که بخشی از قوانین زیر پا گذاشته شود خلاف محسوب میشود.
تعیین و اجرای استانداردهای لوله کشی گاز صنعتی بر عهده پیمانکار مجری طرح است. این افراد لازم است که محاسبات و طراحی مسیر لوله گاز و راهاندازی آن را کاملاً انجام دهند. برای این منظور لازم است که مهندس ناظر تایید نهایی را انجام دهد تا مجموعه شروع به کار کنند. در صورتی که این شخص لازم ببیند بخشی از کار تغییر داده شود باید به اجرای آن ترتیب اثر داده شود. زیرا این فرد با استانداردها کاملاً آشنا است.
رعایت چه مواردی برای استاندارد لوله کشی گاز صنعتی لازم است؟
برای هر مرکز صنعتی تمام موارد باید شخصیسازی شده باشد. زیرا برخی مراکز نیاز به استاندارد کمتر و برخی بیشتر دارند. برای همین خاطر ایمنی و استاندارد باید با توجه به هر مرکز مشخص شود.
فشار گاز برای لوله کشی صنعتی به اندازه ۴/۲ کیلوگرم بر سانتیمتر است. در این حالت اندازه قطر لولههای گاز مهم میشود. زیرا باید با توجه به فشار گاز این لولهها توانایی عبور آن را داشته باشند. طول لولهها نیز بر فشار گاز موثر است. بنابراین هر دو گزینه قطر و طول لوله باید برای گازکشی صنعتی مورد توجه قرار بگیرند.
لولههای گاز باید از مکانهای ایمن عبور کنند. این انتقال نباید به صورتی باشد که با بدنه ساختمان آسیب وارد کند.
برای این مراکز در ابتدا باید مشخص شود که نوع لوله کشی روکار باشد یا توکار. زیرا با تعیین روش انجام کار مصالح و لولههای متفاوتی استفاده میشوند. زمانی که لولهکشی گاز روکار انتخاب میشود باید توجه کرده که از مکانهایی عبور کنند که آسیب فیزیکی به آنها وارد نشود.
تا حد امکان نباید از لولههای پلیمری و پلاستیکی در گازکشی صنعتی استفاده شود. اگر استفاده شد لازم است که این لولهها برای گازکشی تایید شده باشند و روی آنها واژه GAS نوشته شده باشند. برای اینکه خیالتان راحت باشد بهتر است از لوله آهنی یا فولاد گالوانیزه استفاده شود. این موارد باید دارای ضدزنگ باشند تا مشکلی از نظر خوردگی پیش نیاید. زیرا در معرض رطوبت بودن باعث آسیب به آنها میشود.
عایق بندی لولههای گاز از مواردی است که رعایت آن موجب آسیب کمتر به آنها میشود. تفاوتی ندارد که از روش لولهکشی توکار یا روکار استفاده شود. در هر دو حالت پوسیدگی و خوردگی لولهها وجود دارد. عایقکاری باعث میشود که لولهها در برابر انواع آسیبها مقاومت بهتری داشته باشند و مشکلی برایشان پیش نیاید.
لولههای گاز نباید از هر بخش ساختمانها عبور کنند. مثلاً دودکش و تهویه یا بالابرها مکانهایی هستند که عبور لولههای گاز از آن ممنوع است.
اگر ساختمانهای صنعتی دارای سالنهای بزرگی هستند که سقف کاذب دارند لولههای گاز نباید از آنها عبور کنند. اگر لازم بود حتماً این انتقال از این مسیر انجام شود نباید از شیر و اتصال غیرجوشی در این مکان نصب شوند.
برخی ساختمانهای صنعتی از گاز طبیعی برای وسایلی مانند خشککن و کورههای آزمایشگاهی استفاده میکنند. در این موقعیت باید هوای کافی و تهویه مناسبی وجود داشته باشد که هوای آزاد وارد محیط شود.